![](/media/lib/546/n-xiongnu1-ba2d34e01cd9d92f9fb0738c6e6293fd.png)
W wieloetnicznym imperium Xiongnu kobiety miały wielką władzę
18 kwietnia 2023, 11:23Na 1500 lat przed Czyngis-chanem, który zapoczątkował budowę największego lądowego imperium w historii ludzkości, mongolscy nomadzi stworzyli swoje pierwsze imperium. Konfederacja Xiongnu powstała w III wieku p.n.e. i przez kilka wieków dominowała na stepach Azji Wschodniej, rzucając wyzwanie imperialnym Chinom i skłaniając je do rozbudowy Wielkiego Muru. Konfederacja Xiongnu była państwem wieloetnicznym o wysokim zróżnicowaniu genetycznym nawet wśród elity rządzącej.
![](/media/lib/122/n-wulkan-144abbf72c399bbed9ffee25ed744710.jpg)
Wulkany a zmienność klimatu
10 lipca 2015, 09:26W piśmie Nature opublikowano właśnie wyniki prac naukowców z wielu instytucji międzynarodowych, którzy pracowali pod kierunkiem swoich kolegów z Desert Research Institute. Uczeni ocenili wpływ niemal 300 erupcji wulkanów, które miały miejsce od czasów Republiki Rzymskiej do dnia dzisiejszego
![](/media/lib/563/n-urazczaszki-0c51b6bde9ea66ea9c611d2f08190ecd.jpg)
Rozwój miast przyczynił się do zwiększenia przemocy pomiędzy ludźmi
11 października 2023, 10:52Pojawienie się pierwszych miast doprowadziło do znacznego zwiększenia przypadków przemocy pomiędzy ich mieszkańcami, informują naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu w Tybindze i Uniwersytetu w Barcelonie. Arkadiusz Sołtysiak, Joerg Baten i Giacomo Benati przeanalizowali ponad 3500 czaszek z Bliskiego Wschodu, pochodzących z okresu od 12 000 do 400 lat przed naszą erą. Szukali na nich śladów celowych urazów
Uzyskano wodór fazy V
11 stycznia 2016, 11:00Po poddaniu wodoru działaniu niezwykle wysokiego ciśnienia naukowcy uzyskali nowy stan materii - wodór fazy V. Już w latach 30. ubiegłego wieku pojawiła się teoria, zgodnie z którą wodór poddany wysokiemu ciśnieniu i niskiej temperaturze zamieni się w metal
![](/media/lib/579/n-wasp43b-ebd4000388bb1bc195c84a248a472531.jpg)
Dzięki Webbowi udało się opisać pogodę na odległej egzoplanecie
7 maja 2024, 10:43WASP-43b została odkryta w 2011 roku. Należy ona do „gorących Jowiszów”, gazowych egzoplanet wielkości podobnej do Jowisza, na których panują temperatury znacznie wyższe, niż na jakiejkolwiek planecie Układu Słonecznego. Mimo, że gwiazda, którą okrąża WASP-43b jest mniejsza i chłodniejsza od Słońca, to sama planeta znajduje się w odległości 25-krotnie mniejszej niż odległość między Merkurym a Słońcem. Teraz, dzięki Teleskopowi Webba, astronomom udało się opisać pogodę panującą na planecie.
![](/media/lib/249/n-obiad-5e9e76bfb265c61b0bc4821c8287d638.jpg)
Badanie: mięso i ziemniaki wciąż są podstawą polskiego obiadu
22 czerwca 2016, 06:16Niemal 50 proc. Polaków na obiad je mięso, a 42 proc. ziemniaki. Po kasze sięga zaledwie około 2 proc. z nas, zaś po rybę wciąż niecałe 4 proc. Na śniadanie ponad 84 proc. wybiera pieczywo, a tylko 4 proc. zupę mleczną - wynika z badania polskich naukowców.
![](/media/lib/600/n-standard_model_of_elementary_particles-3b57adc1ca3d72e7d9bd8920a45fd745.jpg)
Poza bozony i fermiony. Pojawił się dowód na istnienie paracząstek
29 stycznia 2025, 12:55Mechanika kwantowa od dziesięcioleci przyjmuje istnienie dwóch kategorii cząstek: fermionów, które się odpychają, i bozonów, które się przyciągają. Teraz dwóch fizyków-teoretyków dowodzi istnienia nowej klasy kwazicząstek, paracząstek. Kaden Hazzard z Rice University i Zhiyuan Wang z Instytutu Optyki Kwantowej im. Maxa Plancka, przeprowadzili obliczenia, na podstawie których wykazali, że w specyficznych warunkach mogą pojawiać się paracząstki o właściwościach odmiennych od fermionów i bozonów.
![](/media/lib/264/n-psyche20150929_16x9-bcd78727414413e153f959f94eba44a8.jpg)
Psyche i Lucy zbadają początki Układu Słonecznego
5 stycznia 2017, 15:43NASA wybrała dwie misje, których celem będzie zbadanie początków Układu Słonecznego. Pierwsza z nich, Lucy, odbędzie się w 2021 roku, a jej celem jest zbadanie planetoid trojańskich. Druga, Psyche, została zaplanowana na rok 2023, a w jej ramach odbędą się badania dużej metalicznej asteroidy.
![](/media/lib/232/n-surena-0e16a4aab852a8b6c56c8e6301fa8361.jpg)
Syntezator Lyrebird potrafi naśladować każdy głos
4 maja 2017, 10:20Nawet najbardziej naturalne głosy z komputera brzmią sztucznie. Jednak dzięki pracy kanadyjskiej firmy Lyrebird już wkrótce może się to zmienić. Tworzy ona bowiem system sztucznej inteligencji, która jest w stanie naśladować głos dowolnej osoby.
![](/media/lib/129/n-spacer-6804a65304979b11f21a3715a1855fdb.jpg)
Lepiej mało niż wcale
23 października 2017, 12:04Regularne chodzenie, nawet poniżej zalecanych norm, wiąże się z niższą śmiertelnością.